معماری Alder Lake اینتل

معماری Alder Lake اینتل

معماری Alder Lake اینتل نام رمز اینتل برای نسل دوازدهم پردازنده‌های Intel Core مبتنی بر معماری ترکیبی با استفاده از هسته‌های عملکرد Golden Cove و هسته‌های کارآمد Gracemont است. این معماری آلدر لیک اینتل با استفاده از فرآیند Intel 7 اینتل ساخته گردیده است که قبلاً به عنوان Intel 10 nm Enhanced SuperFin (10ESF) شناخته میشد.

اولین پردازنده‌های دسکتاپ اینتل هستند که از رم DDR5 استفاده می‌کنند.

اینتل 7 تراکم، قدرت و بهبود عملکرد را نسبت به فرآیند قدیمی 14 نانومتری به ارمغان می‌آورد. این تراشه‌های جدید را با پردازنده‌های5000  Ryzen AMD که بر اساس فرآیند 7 نانومتری ساخته شده‌اند،  مقایسه میکنند.

شرکت اینتل فاش کرد که معماری آلدر لیک اینتل ممکن است از «تغییر عملکرد» در ویندوز 10 رنج ببرد. همچنین تصمیم گرفته است راه خود را از رتبه‌بندی‌ها و توصیه‌های TDP خود جدا کرده و به جای آن یک طرح نام‌گذاری و دستورالعمل‌های جدید ارائه دهد.

10ESF نسبت به 10SF حدود 10 تا 15 درصد افزایش عملکرد دارد. 10SF در پردازنده‌های Tiger Lake موبایل استفاده می‌شود. اینتل در تاریخ 27 اکتبر 2021 پردازنده‌های هسته‌ای نسل دوازدهم اینتل را رسما معرفی کرد.

CPU های تلفن همراه و پردازنده‌های دسکتاپ non-K  در 4 ژانویه 2022، سری Alder Lake-P و Alder Lake -U  در 23 فوریه 2022 و سری Alder Lake-HX در 10 مه 2022 به بازار معرفی گردیدند.

تاریخچه معماری Alder Lake اینتل

در ژانویه 2022 اعلام شد که شرکت اینتل در معماری آلدر لیک اینتل از معماری هیبریدی ترکیبی از هسته های عملکرد و کارایی مشابه ARM big.LITTLE استفاده خواهد کرد.

این دومین معماری هیبریدی اینتل بود. اولین معماری هیبریدی Lakefield بود که فقط برای محیط موبایل در ژوئن 2020 منتشر شد.

تراشه های جدید  معماری Alder Lake اینتل اولین پردازنده های دسکتاپ x86 اینتل هستند که بر اساس معماری هیبریدی ساخته شده اند.

معماری هیبریدی مجموعه‌ای از هسته‌های با کارایی بالا و گروهی از هسته‌های ضعیف‌تر و با راندمان بالا روی هر چیپ دارند. همچنین دارای یک میکروکنترلر تعبیه‌شده جدید به نام Intel Thread Director است که هدف آن مدیریت هوشمند گردش کار در تمام هسته‌ها برای عملکرد بهینه است.

پس از موفقیت چشمگیر اپل در استفاده از SoC های هیبریدی سری M در جدیدترین مدل مک بوک ها و iMac و Mac mini  مدل های 2020 به بعد، شرکت اینتل مسیر مشابهی را برای ارائه تراشه های هیبریدی برای دسکتاپ ها در پیش گرفته است. باید منتظر بمانیم و ببینیم لپ‌تاپ‌های ویندوزی نسل 12 میتوانند با راندمان انرژی باورنکردنی مک‌بوک‌های مجهز به سری M مطابقت داشته باشند.

تراشه‌های جدید معماری آلدر لیک اینتل با آرایه‌های هسته‌ای ترکیبی با کارایی بالا / بازده بالا تحت هدایت Thread Director اینتل هستند.

حافظه DDR5

شرکت اینتل به لطف معماری کاملاً بازطراحی شده «هیبریدی» و پشتیبانی از حافظه‌های DDR5 بزرگترین جهش نسلی اینتل در بیش از نیم دهه گذشته را نشان می‌دهد.

DDR4 در نسل 12 هنوز پشتیبانی می شود. بنابراین لزوماً نیازی به تغییر رم فعلی خود در هنگام ارتقا نخواهید داشت. اگرچه این به مادربرد شما بستگی دارد.

با انتشار نسل دوازدهم معماری آلدر لیک اینتل شرکت اینتل  فناوری XMP 3.0 را برای حافظه های DDR5 به طور خاص راه اندازی نمود. هدف این فناوری اورکلاک ارتقا یافته، کنترل دقیق‌تر پروفایل‌های OC حافظه به افراد مبتکر است.

فناوری جدید XMP 3.0 یک ویژگی درخواستی را به اورکلاکرهای حافظه اعطا می کند و طیف وسیع تری از پروفایل ها را در اختیار قرار میدهد.

به طور خاص تعداد پروفایل از 2 در XMP 2.0 2.0 متمرکز بر DDR4  به 5 در XMP 3.0 متمرکز بر DDR5  افزایش می‌یابد.

سه مورد از پروفایل های نمایه‌های طراحی شده توسط فروشنده و 2 پروفایل توسط کاربر قابل بازنویسی هستند.

معماری Alder Lake اینتل همچنین فناوری تقویت حافظه دینامیک اینتل (Intel Dynamic Memory Boost Technology) را معرفی نمود.

این فناوری اساساً ویژگی Turbo Boost پردازنده‌های اینتل است. اما بجای پردازنده برای رم میباشد.

این فناوری می‌تواند به‌طور خودکار حافظه را بین فرکانس‌های پیش‌فرض و فرکانس‌های XMP بالاتر سوئیچ کند. همچنین می‌تواند این کار را بدون دریچه گاز انجام دهید.

این امر دقیقاً مانند Turbo Boost  پردازنده است که ی‌تواند به صورت پویا فرکانس پردازنده CPU را افزایش دهد. Dynamic Memory Boost از طریق به‌روزرسانی‌های بایوس در دسترس خواهد بود.

توان / قدرت

شرکت اینتل در گذشته قدرت پردازنده را با نامگذاری “TDP” (نقطه طراحی حرارتی) نمایش میداد. اکنون یک معیار قدرت پایه پردازنده (PBP) را به جای آن اختصاص داده است. این شرکت همچنین یک متریک ثانویه حداکثر توان توربو (MTP) را به برگه‌های مشخصات خود اضافه کرد تا بالاترین سطح توان در طول فعالیت تقویت (که معمولاً PL2 نامیده می‌شود) را کمیت کند.

معماری هیبریدی شامل هسته‌های پرسرعت و پرقدرت P-Core و هسته‌های کوچک‌تر و کمتر نیازمند به PSU E-Core مانند بیشتر پردازنده‌های گوشی‌های هوشمند میباشد.

هسته‌های P پر مصرف برای برنامه‌های با رشته (Tread) پایین‌تر مانند بازی‌ها میباشد. همچنین قادر به تخلیه محاسبات خاص به هسته های الکترونیکی زمانی که آنها در دسترس هستند. هسته‌های P همچنین می‌توانند از Hyper-Threading اینتل برای پخش بیشتر بار استفاده کنند.

هسته‌های E کم مصرف فرآیندهای پس‌زمینه مانند چت صوتی، ضبط یا برنامه‌های پخش جریانی را انجام می‌دهند و یا بار را به طور مؤثرتری در برنامه‌هایی تقسیم می‌کنند که به شدت چند رشته‌ای هستند.

هسته های E نقطه ضعفی ندارند. طبق گفته اینتل هسته‌های E پردازنده پرچمدار دسکتاپ نسل 12 i9-12900k تقریباً به اندازه هسته‌های استاندارد پردازنده‌های نسل دهم Comet Lake قدرتمند هستند. در حالی که انرژی کمتری مصرف می‌کنند و نسخه پشتیبان هستند.

بیشتر بدانید

پردازنده‌های دسکتاپ معماری آلدر لیک اینتل قبل از ژانویه 2022 وارد بازار شده بودند. انتظار می‌رفت پردازنده‌های موبایل در اوایل همان سال عرضه شوند. در صورتی که تا ژانویه به بازار معرفی نگردیدند.

Gracemont نامی بود که به هسته‌های کارآمد داده شد. در حالی که هسته‌های Golden Cove برای کارهایی مانند بازی و پردازش ویدیو تنظیم شده بودند.

شرکت اینتل در رویداد Intel Vision خود هفت پردازنده موبایل جدید را برای خانواده نسل دوازدهم اینتل Core معرفی کرد.

سری Alder Lake-HX یا نسل دوازدهم Core HX با پردازنده Core i9-12950HX نام‌گذاری شد. این پردازنده به عنوان پرچم‌دار و اولین تراشه 16 هسته‌ای اینتل است که برای لپ‌تاپ‌ها طراحی گردیده است.

ویژگی های معماری Alder Lake اینتل

CPU

1 – هسته های عملکرد Golden Cove (“P-cores”) برای کارهای سبک با اولویت بالا

خصوصیات هسته های عملکرد معماری آلدر لیک اینتل شامل موارد ذیل میباشد.

1 – جمع کننده های ممیز شناور اختصاصی

2 – رمزگشای دستورالعمل جدید 6 عریض (از 4 عریض در Rocket Lake/Tiger Lake) با قابلیت واکشی تا 32 بایت دستورالعمل در هر چرخه (از 16)

3 – دارای 12 پورت اجرایی (از 10)

4 – 512 ورودی بافر ترتیب مجدد (از 352)

5 – تخصیص 6 گسترده μOP (از 5)

6 – پیش بینی شاخه جهت دار TAGE مانند (با اندازه تاریخچه جهانی 194 شاخه گرفته شده)

7 – افزایش اندازه حافظه پنهان μOP به ورودی های 4K (از 2.25K افزایش یافته است)

8 – AVX-VNNI، گونه ای با کد VEX از AVX512-VNNI برای بردارهای 256 بیتی

9 –  AVX-512 (از جمله FP16) وجود دارد اما به طور پیش‌فرض برای مطابقت با هسته‌های E غیرفعال است.

در بازنگری های اولیه ریزپردازنده ها همچنان می توان آن را در برخی از مادربردهای دارای برخی از نسخه های BIOS با غیرفعال کردن هسته های E فعال کرد.

شرکت اینتل به طور فیزیکی AVX-512 را در تجدید نظرهای بعدی CPUهای  معماری Alder Lake اینتل که در اوایل سال 2022 و به بعد ساخته شد، ترکیب کرده است.

10 – ~ 18٪ افزایش IPC

11 – دارای قابلیت Turbo Boost MaX 3.0

2 – هسته های کارآمد Gracemont (“E-cores”) برای کارهای پس‌زمینه ای و امور با رشته ‌های (Tread) سنگین با power- and area-optimized Gracemont

خصوصیات هسته های کارآمد معماری آلدر لیک اینتل شامل موارد ذیل میباشد.

1 – در خوشه های 4 هسته ای با حافظه نهان L2 2 مگابایتی به اشتراک گذاشته شده است.

2 – دارای 256 ورودی بافر ترتیب مجدد (از 208 در Tremont) است.

3 – دارای 17 پورت اجرایی (از 12)

4 – AVX2، FMA و AVX-VNNI

5 – IPC شبیه Skylake.

3 – پسوندهای مجموعه دستورالعمل جدید شامل موارد ذیل

1 – PTWRITE

2 – SERIALIZE

3 – HRESET

4 –  حالت کاربر انتظار (WAITPKG): TPAUSE، UMONITOR، UMWAIT

4 – تا 1 ترابایت بر ثانیه اتصال بین هسته ها میباشد.

5 – Intel Thread Director یک نام بازاریابی برای رابط بازخورد سخت‌افزار پیشرفته (EHFI) است. این نام فقط برای پردازنده‌های با هسته P و E میباشد.

این یک فناوری سخت افزاری برای کمک به زمانبندی رشته سیستم عامل با توزیع بار کارآمدتر بین هسته های CPU ناهمگن است. فعال کردن این قابلیت جدید نیاز به پشتیبانی در سیستم عامل دارد.

ITD برای بهینه‌سازی نحوه تخصیص وظایف به هسته‌ها و رشته‌های (Thread) مختلف بوده و به سرعت بازخورد را به زمان‌بندی سیستم‌عامل موجود ارائه می‌کند.

این قابلیت به پردازنده هیبریدی معماری آلدر لیک اینتل کمک میکند تا بتواند به طور هوشمندانه‌تری تخصیص وظایف را برای به حداکثر رساندن عملکرد و به حداقل رساندن فشار حرارتی تنظیم کند.

6 – سوابق آخرین شاخه معماری (LBRs)

7 – ترجمه آدرس خطی مدیریت شده توسط Hypervisor (HLAT)

8 – فناوری اجرای کنترل جریان (CET) از جمله پشتیبانی از ردیابی شاخه غیرمستقیم (IBT) و پشته سایه (SS)

9 – دارای 4 تا 30 مگابایت کش L3

10 – هسته ها شامل موارد ذیل میباشد.

1 – تا 8 هسته P و 8 هسته E در سری دسکتاپ

2 – حداکثر 6 هسته P و 8 هسته E در سری موبایل (طرح های UP3)

3 – تا 2 هسته P و 8 هسته E در سری اولترا موبایل (طرح های UP4)

4 – فقط هسته‌های P دارای قابلیت Hyper-threading میباشند.

11 – دارای قابلیت Turbo Boost MaX 2.0

GPU

1 – دارای پردازنده گرافیکی Intel Xe-LP (Gen 12.2)

2 – دارای 96 واحد اجرایی (EU) در سری موبایل و 32 واحد اجرایی در سری دسکتاپ

3 – پشتیبانی از حداکثر 4 نمایشگر

I/O

1 – پشتیبانی از سوکت LGA1700  برای پردازنده های دسکتاپ

2 – BGA1744 تایپ 3 و 4 HDI برای پردازنده های موبایل

3 – 20 خط PCIe از CPU / 16 خط PCIe 5.0 / 4 خط PCIe 4.0

4 – پیوند چیپست : پیوند 8 لینک DMI 4.0  با چیپست های PCH سری 600 اینتل

اینتل نحوه اتصال DMI بین تراشه و چیپست را از یک لوله x8 DMI 3.0  با 7.88 گیگابایت بر ثانیه به یک اتصال x8 DMI 4.0  با سرعت 15.66 گیگابایت بر ثانیه ارتقا داده و سرعت اتصال را دو برابر کرده است.

5  – پشتیبانی از حافظه های DDR5 تا فرکانس 4800،  تا فرکانس 3200DDR4، LPDDR5 تا فرکانس 5200 و LPDDR4x تا فرکانس 4267

پشتیبانی از XMP 3.0  و تقویت حافظه پویا

همه تراشه‌های با معماری Alder Lake اینتل از حافظه‌های DDR4 و DDR5 پشتیبانی می‌کنند. اما چندین اخطار برای پشتیبانی از DDR5 ذکر شده وجود دارد.

به‌طور پیش‌فرض حافظه DDR5 در حالت Gear2 اجرا می‌شود که منجر به تأخیر بیشتر می‌شود.

6 – پشتیبانی یکپارچه از Thunderbolt 4  و WiFi 6E

از طریق PCH در پردازنده های دسکتاپ پشتیبانی می شود. به طور مستقیم توسط CPU در پردازنده های تلفن همراه غیر HX پشتیبانی می شود. بدون پشتیبانی از پردازنده های موبایل HX می تواند از طریق کنترلر خارجی اضافه شود.

در شکل ذیل خصوصیات چیپست سری 600 اینتل به تصویر کشیده شده است.

چیپست Z690

مادربردهای استاندارد تنها در صورتی از DDR5-4800 پشتیبانی می‌کنند که فقط دو اسلات فیزیکی داشته باشد. بنابراین در هر مادربردی با چهار اسلات فقط از DDR5-44005 پشتیبانی می‌کند، حتی اگر فقط دو اسلات وجود داشته باشد.

شرکت اینتل چیپست 14 نانومتری Z690 خود را به همراه معرفی مدل های پردازنده با معماری آلدر لیک اینتل به بازار عرضه نمود. انتخاب گسترده ای از مادربردهای DDR5 در میان خانواده های رده بالا و پایین Z690 توسط سازنده های مختلف مادربرد وجود دارد.

مدل‌های DDR4 به مادربردهای پایین‌رده Z690 محدود می‌شوند. برخلاف نسل‌های قبلی هیچ مادربردی از هر دو DDR4 و DDR5 پشتیبانی نمی‌کند. قیمت DDR5 در زمان عرضه برای مدتی تا 50 الی 60 درصد بالاتر از DDR4 بود.

چیپست Z590  نسل یازدهم دارای 24 خط PCIe 3.0 بود که صرفاً خطوط PCIe 4.0  پردازنده را در مواقع لزوم رله می کرد. چیپست Z690 دارای 16 خط 3.0 و 12 خط 4.0 برای خودش است.

این بدان معناست که با 4.0 خط اضافی از  پردازنده می‌توانید درایوهای سازگار با PCIe 4.0  بیشتری را بدون اینکه پهنای باندتان تمام شود به ریگ خود اضافه کنید. چیپست Z690 از Wi-Fi6E  پشتیبانی می کند.

تصویر ذیل به مقایسه چیپست های Z690، H670، B660 و H610 پرداخته است.

Dies

شرکت اینتل برای معماری Alder Lake اینتل 4 قالب مختلف تولید کرد. هر قالب دارای تعداد متفاوتی از P-core (P) و E-core (E) و واحدهای اجرایی GPU است.

پشتیبانی نرم افزاری

معماری آلدر لیک اینتل به دلیل ماهیت هیبریدی نسبتاً غیرمعمول برای معماری x86 به پشتیبانی ویژه از سیستم عامل نیاز دارد.

ممکن است برای نرم‌افزاری که قابل ارتقا نیست از یک حالت سازگاری ارائه‌شده توسط UEFI برای غیرفعال کردن هسته‌های E استفاده شود. با روشن کردن قفل اسکرول توسط کاربر فعال می شود.

CPUID incoherence

هسته های P و E نسخه های اولیه پردازنده های با معماری Alder Lake اینتل مدل های مختلف CPUID را گزارش کردند.

این امر باعث ایجاد مشکلاتی در سیستم‌های مدیریت حقوق دیجیتال شده است. این سیستم ها هسته‌های P و E را به عنوان رایانه‌های مجزا می‌دانند و به اشتباه محدودیت‌های مجوز را اعمال می‌کنند که مانع از اجرای یک نرم‌افزار خاص در بیش از یک دستگاه در یک زمان می‌شود.

شرکت اینتل لیستی از بازی های رایانه شخصی را منتشر کرد که دارای این مشکل سازگاری اند. همچنین اعلام کرد که در حال کار با ناشران برای توسعه پچ ها است.

برخی از بازی‌ها توسط اینتل شناسایی شدند که فقط در ویندوز 10 دارای این باگ هستند و در ویندوز 11 به درستی کار می‌کنند. بعضی از آنها وابسته به پچ های ویندوز 11 هستند که قرار است در نوامبر 2021 منتشر شوند.

ExamSoft به طور مشابه اظهار داشت که نرم افزار نظارت آن برای ارزیابی های آموزشی (مانند آزمون نوار) به طور مشابه با CPU های با معماری Alder Lake اینتل به دلیل بررسی های تشخیص ماشین های مجازی ناسازگار است.

این مشکل در بروز رسانی میکروکد رفع شده است. پس از بروزرسانی هسته های فعال P و E میزان CPUID یکسان را برمی گرداند. هنگامی که هسته های E غیرفعال و هسته های P فعال می شوند، یک CPUID متفاوت گزارش می شود.

پسوند مجموعه دستورات AVX-512 در هسته های P پیاده سازی گردیده است اما به دلیل ناسازگاری با هسته های E غیرفعال گردیده است.

هکرها نشان داده‌اند که می‌توان دستورالعمل‌های AVX-512 را روی هسته‌های P فعال کرد. این امر زمانی است که هسته‌های E غیرفعال هستند و از یک نسخه میکروکد قدیمی استفاده می‌شود.

تفاوت های جزئی بین رفتار دو هسته با توجه به یک پرچم سرریز تعریف نشده در عملیات بیتی خاص وجود دارد.

پشتیبانی زمانبندی

توپولوژی معماری آلدر لیک اینتل پیامدهای عملکردی دارد. به ویژه برای محیط های بازی که در آن توسعه دهندگان به تنظیمات NUMA عادت ندارند.

مایکروسافت پشتیبانی از Intel Thread Director (ITD) را در ویندوز 11 اضافه کرد.

طیف گسترده‌ای از ورودی‌ها به ITD وارد می‌شود. از جمله اینکه آیا پنجره فرآیند در پیش‌زمینه است،

ITD می‌تواند به میزان کمتری با سیستم‌عاملی که دارای همکاری کمتر یا بدون همکاری است کار کند.

پشتیبانی در لینوکس در کرنل 5.18 ادغام شده است، اما این به تنهایی کافی نیست. تا زمانی که کرنل نکاتی را از فضای کاربران دریافت کند و وظایفی را برای اجرا بر روی انواع خاصی از هسته ها زمان بندی کند.

پشتیبانی از DRM Blu-Ray

خانواده CPU دیگر دارای Intel SGX نیست که برای پخش دیسک های UltraHD Blu-Ray لازم است.

پشتیبانی از Volume Management Device

این ویژگی مدیریت PCIe SSD و توانایی ایجاد تنظیمات RAID قابل بوت را امکان پذیر می کند.

لیست پردازنده های نسل 12 معماری Alder Lake اینتل

پردازنده های رومیزی / دسکتاپ

30 مدل پردازنده سری دسکتاپ تعبیه شده شامل 6 مدل Core i9  و 5 مدل Core i7 و 10 مدل Core i5 و 5 مدل Core i3 و 2 مدل پنتیوم گلد و 2 مدل سلرون تولید و به بازار عرضه گردیده است.

پردازنده های Core i7 و Core i9 دارای 8 هسته P میباشند. پردازنده های سری Core i5 و Core i3 به ترتیب دارای 6 و 4 هسته P میباشند. مدل های پنتیوم و سلرون نیز 2 هسته P میباشند. تنها مدل سلرون به اندازه تعداد هسته P دارای رشته (Thread) است.

تنها 2 مدل Core i5 و پردازنده های Core i7 و Core i9 دارای هسته E میباشند. بقیه پردازنده فاقد هسته E میباشند. تعداد هسته E پردازنده های Core i9 و Core i7 به ترتیب 8 و 4 میباشد. هسته E  پردازنده Core i5 نیز 4 میباشد. تعداد رشته (Thread) هسته های P با تعداد هسته یکسان میباشد.

میزان TDP پردازند ها بسیار متفاوت و حداقل و حداکثر آن 35 و 241 وات میباشد. تراشه گرافیکی نیز UHD 770 و UHD 710 میباشد.

حداکثر فرکانس پایه و توربو به ترتیب 3.7 و 5.5 گیگاهرتز در حالت TVB میباشد. میزان کش پردازنده های Core i5 ارقام 18 و 20 مگابایت میباشد. میزان کش پردازنده های Core i9 و Core i7 و Core i3 و پنتیوم و سلرون به ترتیب 30 و 25 و 12 و 6 و 4 مگابایت میباشد. ارزان ترین و گران ترین پردازنده به ترتیب 42 و 739 دلار میباشد.

بیشتر بدانید

همه CPU ها تا 128 گیگابایت رم DDR4-3200 یا DDR5-4800 در حالت دو کاناله و تا 256 گیگابایت از DDR5 پس از ارتقا بایوس پشتیبانی می کنند.

کلیه پردازنده ها از 16 خط PCI Express نسل 5 و 6 خط نسل 4 PCIe پشتیبانی می کنند. پشتیبانی ممکن است بسته به مادربرد و چیپ ست ها متفاوت باشد.

PCI Express نسل 5 برای ذخیره سازی و گرافیک بدون دستگاه شبکه و نسل 4 برای ذخیره سازی M.2 بکار میرود.

مدل‌های بدون پسوند F دارای یکی از GPU های گرافیکی UHD یکپارچه زیر هستند. همگی پردازنده های گرافیکی دارای فرکانس پایه 300 مگاهرتز هستند.

1 – Intel UHD Graphics 770 با 32 واحد اجرایی EU

2 – Intel UHD Graphics 730 با 24 واحد اجرایی EU

3 – Intel UHD Graphics 710 با 16 واحد اجرایی EU

به‌طور پیش‌فرض پردازنده های با معماری آلدر لیک اینتل به گونه‌ای پیکربندی شده‌اند که همیشه با Turbo Power کار کنند و قدرت پایه فقط زمانی تضمین می‌شود که هسته‌های P/E-core از نرخ فرکانس پایه تجاوز نکنند.

حداکثر توان توربو شامل حداکثر اتلاف توان پایدار (> 1 ثانیه) پردازنده است که توسط کنترل‌های جریان و / یا دما محدود گردیده است. توان آنی ممکن است برای مدت‌های کوتاه (≤ 10 میلی‌ثانیه) از حداکثر توان توربو بیشتر شود.

حداکثر توان توربو توسط فروشنده سیستم قابل تنظیم است و می تواند مختص سیستم باشد. این پردازنده ها زمانی از حافظه ECC پشتیبانی می کنند که با مادربرد مبتنی بر چیپ ست W680 جفت شوند.

بیشتر بدانید 1

به لطف بروز رسانی Intel Extreme Tuning Utility 7.5  این ابزار به شما این امکان را می‌دهد که هسته‌های کارآمد و رم DDR5 را در پردازنده‌های قفل‌شده با معماری Alder Lake اینتل اورکلاک کنید.

در نسخه 7.5، XTU توانایی تغییر نسبت هسته P و E-core را به طور جداگانه به دست می‌آورد. این امر یک کمک بالقوه برای اورکلاکرهای تازه کار است که ممکن است هنوز با ایجاد BIOS راحت نباشند.

ویژگی Intel Speed Optimizer به منظور ساده‌سازی فرآیند اورکلاک کردن با یک کلیک است. معماری آلدر لیک اینتل از ابتدا برای اورکلاک طراحی گردیده است.

ساختار فیزیکی پردارنده های معماری آلدر لیک اینتل برای هدایت حرارتی بهتر نیز بهینه سازی گردیده است.

قالب پردازنده ( برش سیلیکونی که هسته ها در آن قرار دارند ) نازک تر است و IHS یا پخش کننده حرارت یکپارچه، ضخیم تر از طرح های نسل دهم و یازدهم است.

این باید به معنای تولید گرمای کمتر در اطراف هسته ها میباشد. زیرا گرما در سراسر IHS پخش می شود، جایی که می تواند گرما را به خنک کننده CPU شما منتقل کند.

پسوند K در نام گذاری پردازنده نشان دهنده ضریب فرکانس پردازنده قفل نشده و پردازنده قابل اورکلاک است.  پسوند F نیز خبر از عدم وجود پردازشگر مجتمع گرافیکی (گرافیک آنبرد) در پردازنده می‌دهد. KF نیز تلفیقی از K و F است.

تراشه های سری K با موتور UHD Graphics 770 عرضه می شوند که عملاً مشابه موتور UHD 750 موجود در پردازنده های Rocket Lake است. در حالی که انواع ارزان‌تر KF اینگونه نیستند.

موتور رسانه (Media Engine) همان معماری گرافیکی Gen12 Xe LP است که در Tiger Lake یافت می‌شود، اما به فرآیند Intel 7  منتقل شده است. دارای 32 واحد اجرایی EU برای رایانه‌های شخصی رومیزی است.

بیشتر بدانید 2

موتور Xe LP از گیم پلی محدود 1080p پشتیبانی می کند و دارای یک خط لوله ویدئویی 12 بیتی است.

موتور UHD 770 به ترتیب در فرکانس های 1550، 1500 و 1450 مگاهرتز برای 12900K، 12700K و 12600K کار می کند.

هیچ یک از تراشه های معماری Alder Lake اینتل از AVX-512 پشتیبانی نمی کنند. در عوض پشتیبانی در AVX2 محدود شده است.

هیچ یک از مدل‌های Core i3 نسل دوازدهم و برخی از انواع Core i5 با معماری هیبریدی عرضه نمی‌شوند. به این معنی که فقط هسته‌های P خواهند داشت.

مانند آنچه در خانواده Rocket Lake می بینیم، این تراشه های پایین رده می توانند با معماری قدیمی تر عرضه شوند.

بطور مثال Core i9-12900KS تنها با استفاده از تقویت سرعت حرارتی به فرکانس 5.5 گیگاهرتز می‌رسد.

مقایسه پردازنده Core i9-12900K با نسل قبلی  و پردازنده های AMD

پردازنده 589 دلاری Core i9-12900K که شرکت اینتل آن را سریع‌ترین پردازنده بازی جهان معرفی می‌کند، با 16 هسته و 24 رشته (Tread) پیشتاز است.

پرچمدار سری دسکتاپ معماری Alder Lake اینتل تا دو برابر عملکرد در حجم کاری تولید محتوا نسبت به نسل قبل i9 11900K ارائه می دهد. این تراشه به طور متوسط 13٪ جهش عملکرد نسبت به نسل قبلی در 31 عنوان بازی ارائه می دهد.

شرکت اینتل حتی ادعا می کند که در برخی از سناریوهای پخش بازی تا 84 درصد افزایش فریم بر ثانیه (FPS) دارد. بطور مثال تا 28 درصد FPS بیشتر در Hitman 3، تا 24 درصد FPS بهتر در Counter-Strike: Global Offensive و تا 23 درصد FPS بیشتر در Far Cry 6 ارائه میدهد.

در مجموع از نظر عملکرد i9-12900K با 40 دلار قیمت بیشتر نسبت به همتای نسل قبلی خود، بین پردازنده 799 دلاری 16 هسته ای Ryzen 9 5950X AMD و 549 دلاری Ryzen 9 5900X AMD قرار می گیرد.

12900K دارای 100 مگاهرتز کاهش فرکانس توربو در مقایسه با 11900K است. اما با توجه به معماری هیبریدی کاملاً جدید معماری آلدر لیک اینتل این میزان کاهش چندان معنی دار نیست.

Core i7-12700K پردازنده 409 دلاری پرچمدری سری Core i7 معماری آلدر لیک اینتل بدون تغییر قیمت نسبت به همتای نسل قبلی خود بوده و از نظر عملکرد بین پردازنده های AMD Ryzen 7 5800X 499 دلاری و AMD Ryzen 5 5600X 399 دلاری قرار میگیرد.

شرکت اینتل عملکرد بازی خود را با حافظه DDR5-4400 در ویندوز 11 آزمایش کرد. این شرکت ادعا میکند که می‌توانیم سطح عملکرد قابل مقایسه‌ای را با حافظه DDR4 و / یا ویندوز 10 بسته به نوع بازی حتی در صورت چند درصد انتظار داشته باشیم .

بیشتر بدانید 1

شرکت اینتل همچنین ادعا می کند که معماری Alder Lake اینتل بدون توجه به نوع حافظه یا سیستم عامل مورد استفاده  برتری عملکرد را نسبت به Ryzen حفظ می کند. با این حال شرکت اینتل ویندوز 11 را به عنوان گزینه ترجیحی برای معماری آلدر لیک اینتل توصیه می کند.

اینتل عملکرد بازی i9-12900K را در برابر Ryzen 9 5950X AMD اندازه‌گیری کرد.

عملکرد تراشه نسل 12 اینتل با Windows Defender و ویژگی امنیتی مبتنی بر مجازی سازی (VBS) فعال تست گردیده است. عملکرد سریع ترین تراشه Ryzn 5000 (ارزان تر و قدرتمند تر از اینتل) نیز به همراه نصب پچ ویندوز 11 برای حل مشکل حافظه نهان L3 و تقویت فرکانس پردازنده تست گردیده است.

نتایج نشان می‌دهد که i9-12900K در هفت بازی برتری 8% تا 30% نسبت به Ryzen 9 5950X AMD دارد. در بازی Shadow of the Tomb Raider 3% ضعیف تر و دارای عملکرد یکسان در بازی Crysis Remastered است.

همچنین تا 15٪ FPS بیشتر از AMD در Hitman3  ، تا 14% FPSبیشتر در Far Cry6   و تا 11٪ FPS بیشتر در Age of Empires IV دارد.

اکثر این بازی ها دارای رشته (Thread) های سبک هستند. بنابراین تعداد هسته های Ryzen 9 5950X چندان کمکی نمیکند. اینتل می‌گوید ضرر و زیان آن معمولاً در بازی های متصل به GPU است.

برخی از بازی ها مانند Hitman3  در حال حاضر برای پشتیبانی از اجرای فیزیکی و وظایف پس‌زمینه روی هسته‌های E معماری Alder Lake اینتل بهینه شده‌اند و عملکرد را افزایش می‌دهند.

بیشتر بدانید 2

اینتل انتظار دارد بهینه‌سازی‌های معماری هیبریدی در آینده برای عناوین بازی‌های بیشتری انجام شود. زیرا وظایف حساس به تأخیر مانند رندر در هسته‌های P بهترین عملکرد را دارند. در حالی که موتورهای هوشیار هیبریدی می‌توانند وظایف پس‌زمینه مانند فیزیک و صدا را به هسته‌های E تغییر دهند.

بهینه سازی برای معماری های ترکیبی می تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال بازی Mount and Blade برای اجرا بر روی تمام هسته‌ها برای بهترین عملکرد بهینه گردیده است.

در شکل ذیل میزان فریم بر ثانیه ( FPS ) سه پردازنده نسل 12 COre i9-12900K، پردازنده نسل 11 Core i9-11900K و AMD Ryzen 5 9590x در 9 بازی شاخص به شرح ذیل میباشد.

پردازنده های موبایل

1 – سری Alder Lake-HX

پردازنده های دسکتاپ برای استفاده از تلفن همراه تغییر کاربری داده شده اند. کلیه پردازنده ها دارای پردازنده گرافیکی UHD هستند. پردازنده Core i5-12450HX تنها 16 واحد اجرایی EU دارد. بقیه پردازنده ها دارای 32 واحد اجرایی است.

این پردازنده ها زمانی از حافظه ECC پشتیبانی می کنند که با مادربرد مبتنی بر چیپ ست WM690 جفت شوند.

میزان برق مصرفی (TDP) این پردازنده ها دارای حداقل 35 وات تضمینی، پایه 45 وات و حداکثر مصرف انرژی توربو 157 وات هستند.

7 مدل پردازنده سری HX  شامل 2 مدل Core i9 و 3 مدل Core i7 و 2 مدل Core i5 تولید و به بازار عرضه گردیده است. پردازنده های سری Core i9 و Core i5 به ترتیب دارای 8 و 4 هسته P میباشند. پردازنده های Core i7 دارای 6 و 8 هسته P میباشند.

تعداد هسته E پردازنده های Core i9 و Core i7 به میزان 8 هسته میباشد. پردازنده های Core i5 نیز دارای 8 و 4 هسته E میباشد. برخلاف هسته های P تعداد رشته هسته های E به میزان تعداد هسته میباشد

حداکثر فرکانس پایه و توربو به ترتیب 2.5 و 5.0 گیگاهرتز میباشد. میزان کش پردازنده های Core i5 به میزان 18 و 12 مگابایت میباشد. مقدار کش پردازنده های Core i7 به میزان 24 و 25 مگابایت میباشد. میزان کش پردازنده های Core i9 به میزان 30 مگابایت میباشد.

ارزان ترین و گران ترین پردازنده به ترتیب 312 و 590 دلار میباشد.

2 – سری Alder Lake-H

میزان برق مصرفی (TDP) این پردازنده ها دارای حداقل 35 وات تضمینی، پایه 45 وات و حداکثر مصرف انرژی توربو 95 وات در پردازنده های Core i5 و 115 وات در پردازنده های Core i7 / Core i9 هستند.

8 مدل پردازنده سری H  شامل 2 مدل Core i9 و 3 مدل Core i7 و 3 مدل Core i5 تولید و به بازار عرضه گردیده است. پردازنده های سری Core i9 و Core i7  دارای 6 هسته P میباشند. پردازنده های Core i5 دارای 4 هسته P میباشند.

تعداد هسته E پردازنده های Core i7 و Core i5 به میزان 8 و 4 هسته میباشد. پردازنده های Core i9 نیز دارای 8  هسته E میباشد. برخلاف هسته های P تعداد رشته هسته های E به میزان تعداد هسته میباشد

حداکثر فرکانس پایه و توربو به ترتیب 2.7 و 5.0 گیگاهرتز میباشد. مقدار کش پردازنده های Core i5 به میزان 18 و 12 مگابایت میباشد. کش پردازنده های Core i7 و Core i9 به میزان 24 مگابایت میباشد.

ارزان ترین و گران ترین پردازنده به ترتیب 342 و 697 دلار میباشد. تراشه گرافیکی کلیه پردازنده ها Intel Iris Xe میباشد.

3 – سری Alder Lake-P

TDP این پردازنده ها دارای حداقل 20 وات تضمینی، پایه 28 وات و حداکثر مصرف انرژی توربو 64 وات هستند.

6 مدل پردازنده سری P  شامل 3 مدل Core i7 و 2 مدل Core i5 و 1 مدل Core i3 تولید و به بازار عرضه گردیده است. پردازنده های سری Core 5 و Core i3  به ترتیب دارای 4 و 2 هسته P میباشند. پردازنده های Core i7 دارای 6 و 4 هسته P میباشند.

کلیه پردازنده ها دارای 8 هسته E میباشند برخلاف هسته های P تعداد رشته هسته های E به میزان تعداد هسته میباشد

حداکثر فرکانس پایه و توربو به ترتیب 2.2 و 4.8 گیگاهرتز میباشد. میزان کش پردازنده های Core i7 به میزان 18 و 24 مگابایت میباشد. میزان کش پردازنده های Core i5 و Core i3 به میزان 12 مگابایت میباشد.

ارزان ترین و گران ترین پردازنده به ترتیب 309 و 482 دلار میباشد. تراشه گرافیکی کلیه پردازنده ها Intel Iris Xe میباشد.

4 – سری Alder Lake-U

14 مدل پردازنده سری U  شامل 4 مدل Core i7 و 4 مدل Core i5 و 2 مدل Core i3 و 2 مدل پنتیوم و 2 مدل سلرون تولید و به بازار عرضه گردیده است. پردازنده های سری Core 5 و Core i3  به ترتیب دارای 4 و 2 هسته P میباشند. پردازنده های Core i7 دارای 6 و 4 هسته P میباشند.

CPU های Core i9 و Core i7 دارای 8 هسته E میباشند.  پردازنده های Core i3 و پنتیوم و سلرون نیز دارای 4 هسته E میباشند. برخلاف هسته های P تعداد رشته هسته های E به میزان تعداد هسته میباشد.

3 مدل از هرکدام از سری های پنتیوم، Core i3 و Core i5 دارای IPU میباشد.

حداکثر فرکانس پایه و توربو به ترتیب 1.8 و 4.8 گیگاهرتز میباشد. میزان کش پردازنده های Core i7 و Core i5 به میزان 12 مگابایت میباشد. پردازنده های Core i3 نیز 10 مگابایت کش میباشد. میزان کش پردازنده های پنتیوم و سلرون نیز 8 مگابایت میباشد.

ارزان ترین و گران ترین پردازنده به ترتیب 107 و 426 دلار میباشد. تراشه گرافیکی کلیه پردازنده ها Intel Iris Xe میباشد.

5– سری Alder Lake-N

این پردازنده ها فقط دارای هسته های کارآمد (E-Core) بوده و 6 مگابایت حافظه کش هوشمند دارند.

پردازنده‌های دستگاه‌های اینترنت اشیا (IoT) و سیستم‌های تعبیه‌شده (Alder Lake-PS)

اکثر این پردازنده ها مشابه پردازنده های Alder Lake-H و Alder Lake-U (بدون پسوند L) هستند.

قدرت بالا (High-power)

TDP این پردازنده ها دارای حداقل تضمین 35 وات، پایه 45 وات و حداکثر مصرف برق تضمین شده 65 وات هستند.

کم قدرت (Low-power)

پردازنده ها دارای حداقل تضمین 12 وات، پایه 15 وات و حداکثر مصرف برق تضمین شده 28 وات هستند.

پردازنده محصولات موجود در فروشگاه

لیست پردازنده محصولات موجود در فروشگاه که از کارت گرافیک با معماری آلدر لیک اینتل پشتیبانی میکنند به شرح ذیل میباشد.

1 – Intel Core i5 1235u با مشخصات معماری پردازنده Alder Lake ; فرکانس پایه 1.3 گیگاهرتز ; فرکانس توربو 4.4 گیگاهرتز ; 10 هسته ; 12 رشته ; 12 مگابایت کش و دارای فناوری Intel vPro

2 – Intel Core i7 1265u با مشخصات معماری پردازنده Alder Lake ; فرکانس پایه 1.3 گیگاهرتز ; فرکانس توربو 4.8 گیگاهرتز ; 10 هسته ; 12 رشته ; 12 مگابایت کش و دارای فناوری Intel vPro

لپ تاپ های موجود در فروشگاه

لیست لپ تاپ های موجود در فروشگاه دیجی کامپ کالا با معماری Alder Lake اینتل به شرح ذیل میباشد. همگی این لپ تاپ ها در سال 2021 تولید و به بازار عرضه گردیده اند.

1 – ایسوس سری ExpertBook مدل B1502CB  با اندازه صفحه نمایش 15.6 اینچ. برای آگاهی از قیمت و شرایط بر روی لینک Asus ExpertBook B1502CB کلیک نمایید.

2 – دل لتیتود 5430 شرکت دل با اندازه صفحه نمایش 14 اینچ. برای آگاهی از قیمت و شرایط بر روی لینک Dell Latitude 5430 کلیک نمایید.